Jarnołtowskie ziemie w swej południowej części, poprzez niewielki las graniczą z Bądkami. Te dwie miejscowości łączy nie tylko bliskie sąsiedztwo, asfaltowa droga powiatowa nr 1207N i przepływająca przez nie struga Fiugajka ale też wspólna jarnołtowska Parafia Rzymsko-Katolicka. Ich wzajemne powiązanie trwa od wieków. W zamierzchłych czasach był to wspólny obszar zamieszkiwany przez Prusów, zwany Gerią. W średniowieczu Krzyżacy urządzili w dzisiejszym Jarnołtowie kościół etniczny dla okolicznych wsi (tylko dla Prusów), w tym dla Prusów zamieszkałych na terenie dzisiejszych Bądek. 10 lutego 1363 r. komtur dzierzgoński Werner von Rumdorf zapisał dla ówczesnego Jarnołtowa 2 łany na terenie pomiędzy Saalfeld (Zalewem), a Arnoldisdorf (Jarnołtowem). Stąd możemy powiedzieć, iż około 35 hektarów ziemi z terenu dzisiejszych Bądek należało w owym czasie do Jarnołtowa. W drugiej połowie XVI wieku właścicielem Bądek był Melchior von Diebes z Jarnołtowa. Do roku 1736 Jarnołtowo posiadało przywilej organizowania corocznie 3 jarmarków, na które przybywali mieszkańcy okolicznych wsi, w tym mieszkańcy Bądek. W latach 1884 – 1895 i 1905 – 1945 Bądki należały do urzędu stanu cywilnego w Jarnołtowie. Obie te miejscowości łączy także najbliższe miasto Zalewo, wiele spraw dotyczących zabezpieczenia życia codziennego zarówno mieszkańcy Jarnołtowa jak i Bądek załatwiają właśnie w Zalewie.

Powyższe wydaje się być wystarczającym powodem aby w obszarze historii Jarnołtowa pokazać kilka kart dotyczących Bądek.

Nazwa wsi do współczesnej była wielokrotnie zmieniana, można odnotować następujące kolejne jej formy: Smausgheyeyn, Smausgein, Gross Smausgein, (niektóre źródła podają jeszcze Gross Smausien), Bunthke, Bündtken, Bądki.

W średniowieczu, w czasie gdy Krzyżacy poczęli urządzać swoją państwowość, na terenie należącym wcześniej do Prusów, na północ i północny wschód od Saalfeld (dziś Zalewo) rozciągały się ziemie należące do wsi nazwanej Smausgein (nazywanej też Smausgheyeyn lub Smausien). Ich granice nie były dokładnie opisane ani też udokumentowane ale na podstawie dostępnych nazw przynależnych pól i ich granic (np.: Ankerwiese, Briznik Wiese, Birkenthal) można wnioskować, iż tereny przynależne do Smausgein rozciągały się od granic dzisiejszych Bajd, części Sadławek, Wielkiego Dworu, lasu Jarnołtowskiego, Bart, Woryt Zalewskich po miasto Zalewo. Ziemie te graniczyły z jednej strony z nieistniejącym dziś jeziorem Trumpen, a z drugiej z jarnołtowskim lasem. Bliskość do wody i lasu sprzyjała wczesnemu osadnictwu.

Smausgein zamieszkiwali wolni Prusowie, zaświadczają o tym wzmianki w dokumentach, w których przywołuje się nazwiska noszone przez Prusów. Na przykład odpowiednio w latach wymieniani są następujący wolni Prusowie (jako świadkowie lub zalegający z podatkiem): 1397 r. – Hannus Kuseman; 1399 r. – Wayke Leman i Niclus Stollen; 1401 r. – Niclus Tulyn; 1405 r. – Kristan.

W sobotę 4 lipca 1378 r. Wielki Mistrz Winrich von Kniprode przekazał, na prawie chełmińskim, Prusowi o imieniu Bandio (w oryginale pisanym po łacinie – Bandye) część pola należącego do Smausgein. Dało to początek tworzenia, w późniejszym okresie, w obrębie Smausgein nowej miejscowości nazwanej początkowo Kleine Smausgein, a później Bantken lub Bandtken.

Ziemie należące do wsi Smausgein w 1389 roku obejmowały obszar 92 włók i występowało tam 14 gospodarstw po 2 włóki i 3 gospodarstwa po 1 włóce.

W środę 27 października 1473 roku w Królewcu Wielki Mistrz Henryk Reffle von Richtenberg nadał braciom Paulowi i Hansowi Mawsekonig, za ich zasługi wojenne, wieś Kleine Smausgein (zwane Bantken) z 32 włókami ziemi, na prawie magdeburskim. Nazwa Bantken prawdopodobnie pochodzi od nazwisk mieszkających tam Prusów, w tym wspominanego wyżej beneficjenta Bandio. Zapisy z lat 1378, 1397, 1405 dokumentują tam kolejno następujące nazwiska: Bandio,Bandye, Bandune, Bandion.

Mimo, że Bantken stało się w 1473 r. majątkiem rycerskim to nie przetrwało zbyt długo. 3 lipca 1607 r. książę w Prusach margrabia Joachim Friedrich Brandenburg wyraził zgodę na sprzedaż 21 włók ziemi z majątku Bantken dla miasta Zalewa. W 1630 roku ówczesny właściciel Bantken niejaki Marten Rudkowski za zgodą księcia w Prusach, elektora margrabiego Georga Wilhelma von Brandenburga podzielił pozostały majątek na 3 części, z których dwie sprzedał. 24 kwietnia 1630 r. 5 włók i 14 mórg zakupił Hans Reschke z Zalewa, a 22 maja 1630 r. kolejne 5 włók i 14 mórg zakupił Fabian Bombeck. Dziś ziemie te tylko w znikomej części należą do Bądek, wchodzą głównie w obszar Zalewa, Kolonii Zalewskiej, Brzeźniaka i Sadławek.

Dokumenty z 1410 roku dowodzą, że Smausgein podzieliło się na dwie wsie: Gross Smausgein i Kleine Smausgein (Smausgein nazywano też Smausien). Potwierdzają to spisy z 1437 roku, które wskazują, że Gross Smausgein to pruska wieś chłopska na 46 włó kach i Kleine Smausgein także pruska wieś chłopska i podobnie na 46 włókach. Dokumenty źródłowe wskazują, iż dzisiejsze Bądki znajdują się na terenie dawnego Gross Smausgein i z nim łączy je wspólny rodowód. Natomiast Kleine Smausgein nazwane później Bantken to oddzielna historia, można powiedzieć, że to zaledwie „kuzyn” dzisiejszych Bądek o wspólnym rodowodzie (w ostateczności miejscowość ta została wygaszona i nie przetrwała do dziś). Stąd wydaje się, że wskazywanie, co czynią niektórzy autorzy, jakoby nazwa Bądek pochodziła od imienia Bandio i łączenie faktu nadania w 1378 r. ziemi dla Prusa o tym imieniu z pierwszą pisemną wzmianką o Bądkach jest nieuprawnione. Nazwa Bunthke (dziś Bądki) prawdopodobnie pochodzi od osoby o imieniu Bundike (Bundiko). W dokumencie z 1399 r. wymieniany jest zamieszkały w Smausgein niejaki Bundike syn Tylena.

Jak podaje Sobiesław Szybkowski, w 1399 r. wieś Smausgheyeyn (Smausien = Bündtken) znajdowała się w rękach Konrada Rasza (Raschow). Konrad Rasz miał sprzedać wymienioną wieś w całości dwóm komturom dzierzgońskim Burchardowi von Wobeke i jego następcy Albrechtowi von Schwarzburg za łączną kwotę 850 grzywien. Profesor Arthur Semrau, potwierdzając niejako powyższe, wspomina, że dobra Raschaw zostały przejęte przez komtura dzierzgońskiego w 1404 r. za 500 grzywien i kolejna ich część w 1410 r. za 350 grzywien i znajdowały się w obrębie późniejszej wsi Bündtken.

30 października 1467 r. w Morągu Henryk Reuss von Plauen namiestnik Wielkiego Mistrza i Komtur Morąga poświadczył urzędowo, iż Wielki Mistrz Ludwig von Erlichshausen, za zasługi wojenne, nadał Hansowi Wolff wieś Gross Smausgein (zwane Bunthke, dziś Bądki) z 46 włókami ziemi, na zasadach prawa magdeburskiego.

Jak podaje profesor Arthur Semrau, w drugiej połowie XVI wieku posiadaczem Bunthke (dzisiejszych Bądek) został Melchior Diebes, syn właściciela ówczesnego Jarnołtowa (w zapisie urzędowym dobra te otrzymał wraz z majątkiem Pozorty). Jego ojciec Jakub von Diebes, zaufany księcia Albrechta, dysponował w owym czasie olbrzymim majątkiem ziemskim, rozciągającym się pasem ziemi od Woryt Zalewskich przez Girgajny, Tarpno, Barty, Jarnołtowo, Budyty, Budwity, Gumniska, Sasiny, Bartno aż po Dziśnity i Rejsyty oraz las Rychlicki.

W 1785 r. dotychczasowe Bunthke nosi nazwę Bündtken, a spis podaje, że w jego skład wchodzi wieś z 33 zabudowaniami gospodarczymi, majątek z dworem i starym folwarkiem (Lindenhof) oraz nowopowstałym folwarkiem Marienthal z 3 zabudowaniami gospodarczymi. Jako właściciel Bündtken wskazywany jest porucznik von Bär.

W 1802 r. jako właściciel Bündtken wymieniana jest pani von Radtke.

Zapis z roku 1820 wymienia Bündken jako wieś szlachecką, której właścicielem jest kapitan von Polenz.

W pierwszej połowie XIX wieku w Bądkach mieszkał i pracował jako nauczyciel w miejscowej szkole Rudolf Stangowski, założyciel gminy baptystów w Gajdach koło Zalewa. W wyniku zmiany wyznania i przyjęcie przez niego 3 listopada 1851 roku chrztu w obrządku baptystów pozbawiony został posady nauczyciela i mieszkania. Wtedy zamieszkał w Gajdach, gdzie 7 października 1855 r. założył gminę baptystów. Budynek wybudowanej w 1863 roku kaplicy baptystów w Gajdach istnieje do dziś. Stangowski pełnił także funkcje wójta i ławnika sądowego w Zalewie.

W 1859 roku 700 hektarowy majątek Bündtken (dziś Bądki) z dwoma folwarkami – Marienthal (pol. dosłownie Dolina Marii, a nazywany: Nowiny Bądeckie) i Lindenhof (pol. Lipowy Dwór – nazywany też Lipniak lub Londynów, a niekiedy Folwark) zakupił pochodzący z Hamburga kupiec Johann Martin Stoppel. Nabywca Bądek ożenił się z córką gdańskiego lekarza Anną Lievin. Nowy właściciel znacznie przyczynił się do rozwoju i rozbudowy majątku i wsi. W latach 1868 – 1870 wybudował nową rezydencję w stylu neogotyckim wraz z rozległym parkiem oraz rozbudował budynki gospodarcze.

Projekt rezydencji opracował, wówczas początkujący architekt, późniejszy profesor Uniwersytetu Technicznego w Berlinie – Johannes Vollmer. Budynek pałacyku został zbudowany z czerwonej cegły, nietynkowany, na planie w kształcie litery H, podpiwniczony, parterowy z podniesionym poddaszem użytkowym. Dwa poprzeczne skrzydła i łączący je korpus główny przykryte zostały przenikającymi się dwuspadowymi dachami, pokrytymi dachówką ceramiczną holenderką (ostatnio dach został odrestaurowany i pokryty nową dachówką ceramiczną, zlikwidowano przy tym wychodzące ponad kalenicę kominy). Od frontu, we wgłębieniu pomiędzy zewnętrznymi skrzydłami, usytuowano taras zwieńczony dachem pulpitowym (jednospadowym) opartym o korpus główny, ściany skrzydeł oraz dwa słupy drewniane. Natomiast w elewacji bocznej od strony głównego wjazdu wykonano dwa narożne drewniane ganki (patrz fot. nr 1 i 2). Każdy z ganków przykryto dwuspadowym dachem, z kalenicą narożną i poszyciem z ceramicznej dachówki. W okresie powojennym dachy te zmieniono na pulpitowe, pokryte blachą falistą. Dziś pozostają pulpitowe ale kryte, tak jak pierwotnie, ceramiczną dachówką. Wspomniany wyżej taras oraz oba ganki ograniczono murowaną balustradą z ozdobnym układem cegieł oraz pasem czarnej szkliwionej cegły w dolnej jej części. Wejście na taras, z poziomu gruntu, zabezpieczają siedmiostopniowe murowane schody, stykające się ze ścianą skrzydła pałacyku. Z tarasu wiedzie główne wejście do budowli. Elewacja frontowa siedmioosiowa.

Budynek posiada stropy belkowe drewniane z podsufitką; posadzki, w zależności od charakteru pomieszczenia: ceglane, ceramiczne lub podłogi drewniane. Schody wewnętrzne drewniane wielobiegowe ze spocznikami, z drewnianą balustradą tralkową i słupami toczonymi dekoracyjnie. Więźba dachowa stolcowa, drewniana.

Elewacje rezydencji, na wysokości stropu wieńczącego parter, ozdobiono płycinowymi tynkowanymi fryzami i niewielkim gzymsem opaskowym. Natomiast ściany kolankowe ozdobiono fryzem arkadowym z tynkowanymi płycinami i obrzeżami zdobionymi czarną szkliwioną cegłą. Ściany te ukoronowano gzymsem z dekoracyjnie ułożonych kilku rzędów cegieł.

W frontowej i ogrodowej połaci dachu, po obu stronach osi pionowej głównego wejścia do budynku umiejscowiono symetrycznie dwie lukarny. Lukarny od frontu pierwotnie miały kształt trójkąta i nawiązywały kształtem do szczytów budowli. Później przebudowano je, dostosowując architekturą do lukarn z połaci ogrodowej. Każdą wykonano z oknem dwuskrzydłowym i wychodzącym z połaci dachu głównego daszkiem dwuspadowym zakończonym od frontu naczółkiem, ukoronowanym metalową sterczyną. Okrągła zwężająca się ku górze, z kulą w dwu trzecich wysokości sterczyna nawiązywała do piki na pruskim hełmie (tzw. pikielhauba).

Wszystkie okna budowli wykonano jako drewniane, ościeżnicowe podwójne, dwuskrzydłowe ze słupkiem i ślemieniem (w korpusie głównym okna trójskrzydłowe z dwoma słupkami i ślemieniem). Każdą wnękę okienną zamknięto od góry łukiem odcinkowym i otoczono ułożoną dekoracyjnie ceglana opaską, zdobioną czarną szkliwioną cegłą. Ponadto okna górnej kondygnacji umieszczono w niszach, z których wychodzą ku dołowi pulpitowe parapety podokienne, zdobione czarną szkliwioną cegłą.

W drugiej połowie XX wieku stan pierwotny elewacji ogrodowej został zmieniony. Do korpusu pomiędzy oboma skrzydłami dobudowano swoisty ryzalit o podstawie prostokąta, wychodzący nieco poza lico ścian obu skrzydeł, zwieńczony tarasem z metalową balustradą. Umiejscowiono w nim trzy prostokątne okna, w tym jedno połączone z drzwiami wejściowymi. Podniesiono dotychczasową ścianę kolankową umieszczając jednocześnie w niej okno i wyjście na taras nad ryzalitem, a pierwotne lukarny zlikwidowano (patrz fot. nr 3). W efekcie poprzez likwidację lukarn i wprowadzenie załamania linii spadku połaci dachu zmieniono układ dachu tej części budowli. Zaznaczyć tu należy, iż wykonane prace budowlane powiększyły wprawdzie kubaturę pałacyku ale zniszczyły jego pierwotną neogotycką architekturę od strony elewacji ogrodowej. Elewacja ogrodowa korpusu pozbawiona została płycinowych arkadowych fryz z elementami barwnie szkliwionej cegły i pary dużych okien umieszczonych w ozdobnych płycinach. Pozbawiona została też charakterystycznego wgłębienia korpusu pomiędzy zewnętrznymi skrzydłami.

Złożony układ bryły budynku powoduje, iż obiekt posiada sześć szczytów, są one jednocześnie swoistą dekoracją budowli i nawiązują wyraźnie do architektury zamków krzyżackich. Pięć z nich ma formę schodkowo-sterczynową, każdy z nich dekorowany dwoma symetrycznie ułożonymi wobec jego osi pionowej malowanymi na biało ażurowymi rozetami oraz trzema trójkątnymi, tynkowanymi blendami przy każdej z bocznych krawędzi szczytu i jedną prostokątną, ułożoną przy zwieńczeniu w jego osi pionowej. Na wysokości stropu umieszczono płycinowy tynkowany fryz. Prostokątne sterczyny ozdobiono w ich krawędziach szkliwioną czarną cegłą i ukoronowano pokryciem z ceramicznej dachówki. Szósty szczyt – od strony elewacji zachodniej wykonano w uboższej formie, jako trójkątny, bez fryzu, rozet i blend, ukoronowany prostokątną pojedynczą sterczyną. W górnej partii szczytów elewacji głównej i ogrodowej, niezależnie od okien głównych, umieszczono wąskie potrójne okna prostokątne, natomiast w elewacji wschodniej i zachodniej małe pojedyncze okna koliste (patrz fot. nr 4 – 6).

Po południowej stronie pałacyku urządzono obszerny park ze stawem i przepływającym przez niego strumieniem. Nasadzono wiele drzew i krzewów rodzimych jak i sprowadzonych z obcej nam strefy klimatycznej. Aleja, szpalery drzew ze zróżnicowanym ich składem gatunkowym, a także wzniesienie widokowe nadały parkowi cech parku krajobrazowego. Dziś w wyniku wieloletniego braku pielęgnacji i konserwacji nasadzeń oraz rozprzestrzenienia się samosiejek buka, dęba i klona oraz krzewów, w tym głównie bzu czarnego i czeremchy, park zatracił zupełnie swe dawne cechy.

Od strony fasady rezydencji urządzono rozległe podwórze z budynkami gospodarczymi i nieco dalej domy mieszkalne pracowników majątku. Do dziś zachowało się kilka budynków murowanych z czerwonej cegły, ze szczytami zwieńczonymi murowanymi sterczynami w kształcie nawiązującym do tych w pałacyku właściciela (patrz fot. nr 9).

Ciekawym pod względem architektonicznym i charakterystycznym obiektem gospodarczym stała się, wybudowana na skraju ówczesnej wsi, stodoła. Był to obiekt znacznych rozmiarów, na planie prostokąta, konstrukcji szkieletowej oszalowanej deskami, piętrowy, z dwupołaciowym dachem o małym spadku, z przejazdowym wzdłużnie, równolegle do kalenicy głównym boiskiem na wysokości piętra. Aby wjechać do stodoły, przez umiejscowione na piętrze wrota, przy obu elewacjach szczytowych usypano nasypy ziemne – swoiste podjazdy. Stodoła posiadała także wrota prowadzące do boisk na parterze, usytuowanych prostopadle do kalenicy. Ten drewniany obiekt przetrwał do drugiej połowy XX wieku, uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. Dziś mimo upływu wielu lat można znaleźć jeszcze niewielkie ślady jego istnienia (patrz fot. nr 7).

Johann Martin Stoppel z żoną Anną wychowali w Bądkach siedmioro dzieci, dwóch synów i pięć córek. Najmłodsza z nich Róża (Rose Stoppel), urodzona 26 grudnia 1874 r., jako pierwszy niemiecki profesor botanik i fizjolog roślin – kobieta, zapisała się na trwale w historii nauki, przynosząc także sławę swoim rodzinnym Bądkom. Mimo, że rodzice byli właścicielami majątku to jej dzieciństwo nie było łatwe. Ojciec zmarł gdy była dzieckiem, dochody z majątku były znikome, młoda Róża przez pierwsze 12 lat młodości musiała pracować jako pokojówka. Od młodości interesowała się przyrodą, szczególnie lubiła konie (patrz fot. nr 10). Później postanowiła studiować botanikę, aby to zrealizować odbyła praktykę ogrodniczą i podjęła pracę w Muzeum Botanicznym w Berlinie. Stoppel była pierwszą niemiecką kobietą, która – w Berlinie, Strasburgu i Freiburgu – studiowała nauki przyrodnicze, zarezerwowane dotychczas wyłącznie dla mężczyzn. W 1909 roku we Freiburgu uzyskała doktorat, w 1924 roku na Uniwersytecie w Hamburgu obroniła habilitację, a w 1928 r. na tym samym uniwersytecie została profesorem nadzwyczajnym. Zmarła 20 stycznia 1970 r. w Hamburgu.

Według danych opublikowanych w 1874 roku przez Królewski Urząd Statystyczny w Berlinie, na dzień 1 grudnia 1871 roku w Bündtken istniały 24 budynki mieszkalne, w których prowadzone było 56 gospodarstw domowych. Mieszkało w nich 312 osób, w tym 142 mężczyzn i 170 kobiet, wszyscy deklarowali wyznanie ewangelickie, 88 osób stanowiły dzieci do lat 10, 174 osoby umiały czytać i pisać, 4 umiały tylko czytać, a 46 było analfabetami całkowitymi.

W 1874 roku obszar majątku Bündtken został powiększony o część łąk należących dotychczas do miasta Saalfeld. W tym obszarze i władaniu rodziny Stoppel pozostawał on do 1945 roku.

W 1910 r. syn Johanna Martina Stoppel’a Richard Heinrich Stoppel poślubił Ruth Agnes Elisabeth Eben (*14.02.1887 Ebenau-†24.10.1979 Kelowna, Kanada), córkę właściciela majątku Ebenau (Półwieś k. Zalewa) Wilhelma Eben-Ebenau (*12.01.1851 Preußischemark-  †04.09.1924 Königsberg). Małżeństwo to prowadziło majątek do stycznia 1945 r. W styczniu 1945 r., przed nadejściem Armii Czerwonej, Ruth Stoppel zorganizowała i poprowadziła “przemarsz” 150 osób z Bądek do północnych Niemiec. Po zakończeniu wojny wyemigrowała do Alberty w Kanadzie, gdzie mieszkał jej brat Reinhold Eben. Zmarła w Kanadzie w 1979 roku.

W czasie drugiej wojny światowej większość mężczyzn z Bądek zostało powołanych do wojska. Aby zabezpieczyć niezbędną siłę roboczą do pracy w okolicznych majątkach, Niemcy utworzyli w Zalewie niewielki obóz jeniecki dla żołnierzy francuskich. Stąd kierowani byli oni do okolicznych wsi i majątków, w tym do Bądek. Z pobytem w Bądkach francuskich jeńców robotników wiąże się smutna historia. Otóż młodzi przystojni Francuzi wdali się w flirt z miejscowymi dziewczętami. Fakt ten nie uszedł uwadze władz niemieckich, które dopatrzyły się w tym nieomal zdrady stanu. W Zalewie, na terenie szkoły, odbył się pokazowy sąd nad trzema dziewczynami z Bądek, które romansowały z francuskimi jeńcami tam pracującymi. Hitlerowski sędzia skazał owe dziewczyny na karę więzienia, a Francuzów na karę śmierci. Wyrok wykonano przez powieszenie w Bądkach.

24 stycznia 1945 roku do Bądek wkroczyły pododdziały 29. Korpusu Pancernego i 53. Brygady Strzelców Zmotoryzowanych Armii Czerwonej, które dzień wcześniej doszły do Zalewa. Wojska niemieckie w Bądkach nie stacjonowały, stąd walki we wsi miejsca nie miały. Tak jak w pobliskich Girgajnach, Dobrzykach także w Bądkach, do czerwca 1945 r. stacjonowała kompania Armii Czerwonej. Czerwonoarmiści doprowadzili do zniszczeń części zabudowy wsi, spalili budynek szkoły i sąsiadujące z nim zabudowania mieszkalne i gospodarcze – po obu stronach drogi z Bądek w kierunku Zalewa. Ta część wsi do dziś nie została odbudowana (patrz fot. nr 8).

Do końca lat 60 ubiegłego wieku, w północnej części Bądek, w sąsiedztwie wyrobiska piasku, w lesie – przy drodze do Jarnołtowa istniał cmentarz. Dziś jedynie wprawne oko poszukiwacza może odnaleźć ślady wskazujące na jego istnienie (patrz fot. nr 11).

W latach 1945 – 1994 r. na terenie majątku ziemskiego, należącego wcześniej do rodziny Stoppel, funkcjonowało Państwowe Gospodarstwo Rolne (w ostatniej fazie jako PGR Zalewo Zakład Rolny Bądki), którego kierownictwo zajęło bądecki pałacyk. Po likwidacji PGR nieruchomość stała się własnością, utworzonej w 1991 roku, Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Według danych z 2004 r. gospodarstwo o powierzeni 637,35 ha wraz z pałacykiem wydzierżawiła, kierowana przez Andrzeja, Piotra i Łukasza Michalczyków, spółka „Cereal” KRS: 0000186992, z siedzibą w Szczepankowie koło Łasina. Natomiast mieszkania w budynkach mieszkalnych należących do dawnego PGR, dziś pozostają własnością prywatną zamieszkałych w nich właścicieli.

Zespół dworsko-parkowy w Bądkach decyzją nr A – 1420 z dnia 5 maja 2004 r. Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie został wpisany do rejestru zabytków.

W 2010 r. w miejscowości Bądki mieszkało 213 osób (stały meldunek), z tego 116 osób to kobiety (54%) i 97 mężczyźni (46%). Dzieci z Bądek uczęszczają do Szkoły Podstawowej w Bartach, natomiast młodzież uczy się w Gimnazjum w Zespole Szkół w Zalewie. W przypadku kształcenia ponadgimnazjalnego młodzież najczęściej wybiera szkoły zlokalizowane w Morągu i Dobrocinie.

4 sierpnia 2011 r. podczas pikniku rodzinnego, mającego na celu wspólną zabawę, integrację i współpracę mieszkańców wsi, otwarto nowopowstałe boisko sportowe w Bądkach. Natomiast w sobotę 13 lipca 2013 r. uroczyście otwarto i oddano do użytku mieszkańców nowo wybudowaną Świetlicę Wiejską.

W miejscowym planie zagospodarowania teren miejscowości Bądki został oznaczony jako obszary wiejskich jednostek osadniczych wskazanych do przekształceń i uzupełnień zabudowy na cele rozwoju funkcji mieszkalnych oraz działalności gospodarczych rolniczych i nierolniczych. Wieś jest samodzielnym sołectwem, przyłączona do gminnej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej.

Warszawa, styczeń 2016 r.

Zbigniew Jerzy Woś
zbigwos[at]gmail[dot]com

Bibliografia

1. Arthur Semrau, Mitteilungen des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn. H. 42. Toruń 1934.
2. Mapa topograficzna 1:25000 z serii Messtischblätter. Messtischblatt 2183 Saalfeld, aktualizacja wg danych z 1930 r. Skan wielkoformatowy.
3. Die Gemeinden und Gutsbezirke des Preussischen Staates und ihre Bevölkerung. Berlin 1874.
4. M. L. Heling – tłumaczenie J. Jackiewicz, E. Kostańska, Historia majątku w Bądkach (1859-1945). Zapiski Zalewskie nr 18. Zalewo 2010 r.
5. Kazimierz Skrodzki, Gajdy – karty z dziejów baptyzmu w Polsce, [online], [dostęp: 11 października 2015 r.], http://www.academia.edu/1399550/Gajdy_karty_z_dziejów_baptyzmu_w_Polsce
6. Sobiesław Szybkowski, Świadkowie przywileju Wielkiego Mistrza Urlyka von Jungingen z 28 X 1409 r. Z badań nad pokrzyżacką orientacją wśród szlachty dobrzańskiej w okresie wojny 1409 – 1411. Zapiski Historyczne, tom LXXV, rok 2010, zeszyt 2, Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
7. Plan odnowy miejscowości Bądki na lata 2010 – 2017, Załącznik do Uchwały nr LI/393/10 Rady Miejskiej w Zalewie z dnia 22 lutego 2010 r.

Fotografie