Około 5. kilometrów na południowy-wschód od Jarnołtowa, nad Jeziorem Pozorty leży malownicza wieś Drynki. Drynki podobnie jak Jarnołtowo należą do gminy Małdyty, a w przeszłości były bardziej związane z Jarnołtowem, bowiem należały do jarnołtowskiej ewangelickiej parafii i urzędu stanu cywilnego w Gr. Arnsdorf.

            W czasach przedkrzyżackich ziemie dzisiejszych Drynek zamieszkiwali Prusowie i włości te nazywali Mulgeyne. Jak napisał profesor Arthur Semrau, 13 stycznia 1304 r. mistrz krajowy zakonu krzyżackiego w Prusach (wielki mistrz urzędował w tym czasie jeszcze w Wenecji) Konrad von Sack nadał Prusom, braciom Toledrao i Dingete 2/3 włości i Prusowi Tidde 1/3. Zwolnił ich z dziesięciny i pracy chłopskiej, ale nałożył na nich obowiązek świadczenia służby wojskowej z użyciem koni i broni pruskiej na wypadek zagrożenia oraz budowy nowych fortyfikacji, a także dostarczania, co rocznie 1 korca (1 korzec w owym czasie = ok. 55 litrów) pszenicy od każdej włóki. To tu wtedy na 12 włókach (ok. 215 hektarów) założono pruską wieś Drinken, której nazwa najprawdopodobniej wywodzi się od imienia Prusa – Drinka. W czasach niemieckich wieś ta przyjmowała najpierw nazwę Dryncken, a później Drenken, natomiast w latach 1945-46 – Zdrążek.

W XIV i na początku XV wieku w Drinken zamieszkiwali wolni Prusowie, o czym świadczą zapisy z lat 1386, 1390, 1391, 1413, gdzie wymieniani są Prusowie Stalige, Tancze, Topper, Kawczen, Kirstan, jako zalegający z składaniem odpowiedniej daniny.

            Drynki 30 listopada 1652 r. poprzez zakup stały się własnością generała Krzysztofa (Christoph) von Houwald’a (20.12.1601-29.11.1661) – dziedzica Małdyt, Czulpy-młyna, Zajezierza, Sopli, Górki, Fiugajek i Pozort (na temat von Houwald’a, który za zasługi dla Rzeczpospolitej otrzymał także polskie szlachectwo – więcej w artykule “Zajezierze wschodni sąsiad Jarnołtowa”). Wchodzące w skład małdyckiego klucza Drynki własnością rodu von Houwald pozostawały do roku 1749. Po śmierci Krzysztofa von Houwald’a ich właścicielami byli kolejno:

• Adolf von Houwald, urodzony 1.11.1643 r. w Gdańsku, zmarły 1.07.1672 r. w Królewcu w wyniku ran odniesionych podczas pojedynku. Kapitan dragonii brandenburskiej.
• Henryk (Heinrich) Fredrich von Houwald, urodzony 7 grudnia 1664 r. w Genewie, zmarły 15 grudnia 1709 w Małdytach. Starosta w Pasłęku.
• Christoph Willibald Heinrich von Houwald, urodzony 15 czerwca 1706 r. w Pasłęku, zmarły 3 czerwca 1741 r. w Straupitz. Królewsko-polski i elektorsko-saski szambelan, pan klucza małdyckiego i majątku Straupitz.
• Gottlob Karl Wilibald von Houwald, urodzony 15 listopada 1739 r. w Straupitz, zmarły 12 grudnia 1799 r. w Straupitz. 

            W roku 1749, od ostatniego z wymienianych wyżej właścicieli, małdycki klucz z Drynkami zakupił Joachim Ludolf von Brederlow, właściciel Powodowa w gminie Rychliki.

            Urodzony 22 stycznia 1697 Joachim Ludolf von Brederlow, syn Franza Henninga von Brederlow i Kathariny Elisabeth von Steinwehr zmarł 4 listopada 1757 r. w Powodowie, natomiast jego żona Albertina Florentina von Brederlow  z domu von Bodeck zmarła 6 kwietnia 1800 r. w Małdytach. Majątek przejęły ich dzieci: Franz Ludolf (9.04.1739-24.02.1809); Hans Joachim (6.04.1745- 12.04.1812); Henriette Karoline Luise (12.06.1750-13.08.1824), 17 lutego 1777 r. wyszła za mąż, w Małdytach, za Hansa Christopha von Natzmer; Karl (16.07.1754-1804).

            W roku 1785 we wsi odnotowano 5 domów.

            W roku 1826 Drynki wraz z całym małdyckim kluczem stały się własnością Friedricha Wilhelma Reichela (ród ten w 1861 otrzymał szlachectwo i pisał się von Reichel). Jego syn – Karl Wilhelm von Reichel około roku 1840 sprzedał Drynki i Pozorty. Właścicielem Drynek został Bernhard Ludwig  Pfeiffer żonaty od 8.07.1840 r. z Frederiką Augustą Amalią Pfeiffer z domu Wendenburg (31.10.1819-2.05.1845. Według napisu na żeliwnym krzyżu na cmentarzu data śmierci – 2 marca 1845 r.), córką Johanna  Andreasa Carla i Johanny Amalii Theresy z domu Bischoff.

            Warto tu dodać, iż na przełomie lat 30 i 40 XIX wieku przybyły z Saksonii-Anhalt Johann Andreas Carl Wendenburg (13.12.1780-29.05.1861) wdowiec po Johannie Amalii Theresie Wendenburg z domu Bischoff (2.12.1789-4.06.1835) zakupił dla swych dopiero co zamężnych trzech córek trzy majątki: Drynki – dla Frederiki Augusty Amalii Pfeiffer, Pozorty – dla  Marii Luisy Sophii Schaefer i Mazanki – dla Amalii Henrietty Wilhelminy Fessel. Co do faktu zakupu i posiadania majątku Mazanki przez rodzinę Wendenburga rodzą się pewne wątpliwości.  Wprawdzie we wspomnieniach wnuczki ostatniego przedwojennego właściciela Pozort jest wzmianka, że Mazanki zakupił Wendenburg dla córki i zięcia oraz, że majątek ten został wkrótce sprzedany. Ale z materiałów genealogicznych dowiadujemy się, że na przełomie wieku XVIII i XIX Mazanki należały do rodziny von Schmysing vel von Korff. Tam 16 czerwca 1797 urodził się Fredrich Wilhelm Georg August von Schmysing vel von Korff, i tam w Mazankach 16 czerwca 1819 roku zmarł jego ojciec Johann Karl Christoph von Schmysing  zwany von Korff. Z innych dokumentów dowiadujemy się, że majątek Mazanki, za sumę 76 tysięcy talarów w roku 1861 od rodziny von  Korff zakupił Allan Mac Lean. Zatem skoro majątek od rodu Korff kupił Mac Lean to bardzo mało prawdopodobnym jest aby Mazanki w międzyczasie od rodziny von Korff zakupił i zaraz im odsprzedał Wendenburg. Stąd uprawniona wydaje się być teza, że Amalia Henrietta Wilhelmina Fessel de domo Wendenburg nie była właścicielką Mazanek. Wiemy natomiast, iż zmarła w Berlinie-Schöneberg 25 października 1887 roku.

            Przybyły z Saksonii-Anhalt Johann Andreas Carl Wendenburg zamieszkał najprawdopodobniej wraz z córką i zięciem w Drynkach. Świadczą o tym zapisy genealogiczne o jego śmierci 29 maja 1861 r. w Drynkach oraz domniemanie, iż zachowana częściowo do dziś krypta grobowa, murowana z wypalanej cegły, była miejscem spoczynku rzeczonego Wendenburga. W pobliżu owej krypty pochowana została także jego córka Frederika Augusta Amalia Pfeiffer de domo Wendenburg, zmarła w Drynkach 2 marca (maja?) 1845 r., w wieku zaledwie 26 lat.

            W 1858 roku w Drynkach odnotowano sześć gospodarstwach domowych z 81 mieszkańcami, a majątek obejmował obszar 230 hektarów.

            W 1863 roku majątek został wykupiony przez, mającego szkockie korzenie, Percy’ego Marshalla (15.09.1838-4.09.1909), syna Francisa Marshalla i Anny Mac Lean. Miało to związek z poślubieniem przez niego, w tym samym roku, Albertiny Marshall z domu Schaefer  (25.10.1847-9.10.1925), córki właściciela pobliskich Pozort i jednocześnie wnuczki Johanna Andreasa Carla Wendenburga.

Pojawienie się w Drynkach mającego szkockie korzenie Marshalla nie było przypadkowe, bowiem prawie w tym samym czasie, w tej okolicy zjawiło się wiele osób mających korzenie szkockie, powiązanych ze sobą rodzinnie. I tak: w październiku 1860 r. (w opisanych wspomnieniach rodziny datę tą określa się jako rok 1859) pobliskie Bądki zakupił przybyły z Hamburga Johann Martin Stoppel, który w 1862 r. poślubił Annę Lievin (jej matka była Szkotką z rodu Mac Lean); 5.11.1860 r. za 112500 talarów pobliskie Girgajny  kupił przybyły z Hamburga kuzyn Martina Stoppel’a Hermann Otto Glüer, który w 1862 r. poślubił Emily Mac Lean; w 1861 r. pobliskie Mazanki zakupił Allan Mac Lean, który w tym samym roku poślubił Marie Glüer, siostrę Hermanna Ottona Glüera, dziedzica Girgajn.

            Percy Marshall wraz żoną Albertiną w roku 1870 wybudowali niewielki dworek. Jest nim skromny, o charakterze willowym, o ceglanym licu, usytuowany z otwarciem widokowym na jezioro budynek, na stoku łagodnie opadającym ku brzegowi. Dworek wzniesiono na planie kwadratu, z czerwonej cegły, jako budynek dwukondygnacyjny z wysokim podpiwniczeniem, z nawiązującą do junkierskiego stylu wieżą w narożu od strony wjazdu krytą kopertowym dachem o niewielkim spadku. Budynek z dachem czterospadowym o niewielkiej kalenicy równoległej do pobliskiej drogi. Od strony podwórza gospodarczego wybudowano trójboczny wykusz, natomiast od strony jeziora taras szerokości elewacji.

Obok budynku urządzono niewielki park dworski zajmujący prawie cały stok łagodnie opadający ku brzegowi jeziora i rozciągający się od dworu w kierunku Pozort. W parku przeważał drzewostan liściasty z dominacją buków czerwonych i jesionów.

            Część źródeł pisanych podaje, że dwór do stanu obecnego został w roku 1927 przebudowany przez nowego właściciela, a niemieckojęzyczne ostpreussen.net/ostpreussen/orte, podaje nawet, że dworek przebudowano w roku 1938. Wydaje się jednak, że bryła budynku dworku pozostaje do dziś taka, jaką wybudował Percy Marshall w 1870 roku. Na fotografii z roku ok. 1900 przedstawiającej Percy’ego Marshalla na tarasie, widać mur budynku z ciemnej cegły, podobny do współczesnego. Na fotografii z roku ok. 1900-1919 oraz pocztówce z roku ok. 1930-35 widzimy bryłę dworku z tarasem, podobną do współczesnej; zachowała się też fotografia z 1944 r. na której widać część elewacji i element tarasu spójne z pocztówką, o której mowa wyżej. Najprawdopodobniej dworek został pozbawiony tarasu i obejmujących go konarów winogron dopiero po 1945 r. W dodatku, wydaje się, że budynek nie nosi wyraźnych śladów przebudowy, a mało prawdopodobnym jest, aby pierwotna solidna ceglana konstrukcja dworku wybudowana w 1870 r. już po ok. 50 latach wymagała gruntownej przebudowy.

Według wydanego, w 1874 r. w Berlinie rocznika statystycznego, w Drynkach w 1871 roku było 6 budynków mieszkalnych, w których mieszkało 19 rodzin obejmujących 105 mieszkańców. Wśród całości mieszkańców 100 było ewangelików i 5 katolików; 22 stanowiły dzieci do lat 10, pisać i czytać umiało 15 mieszkańców, tylko czytać 4, a 35 było analfabetami.

                Percy Marshall wraz żoną Albertiną utworzyli liczna rodzinę, mieli razem 12 dzieci. Najstarszy syn Percy’ego John Marshall był właścicielem majątku w Kozłowie (Koslau) k. Mrągowa, a później (w tzw. międzywojniu) majątku w Czulpie, który zakupił od spadkobierców Georga Steenke. Z uwagi na fakt, iż Drynki należały do USC Jarnołtowo to akty stanu cywilnego związane z rodziną Percy’ego Marshalla sporządzane były w Jarnołtowie. Przykładem jest akt małżeństwa Emilii Marshall z Kuno Fritzem Maksymilianem Rogallą von Bieberstein.

Jest to jedyny zachowany dokument wytworzony w Jarnołtowie dotyczący rodziny Marshall, dlatego zacytuję go w całości, w przekładzie Pani Danuty Thiel-Melerskiej.

“Jarnołtowo 4 wrzesień 1909

Przed urzędnikiem USC stanęli w celu zawarcia związku małżeńskiego

1. Rolnik Kuno Fritz Maksymilian Rogalla von Bieberstein znany nam poprzez obecnego tu świadka John’a Marshall,religii ewangelickiej, ur. 29 października 1880 roku w Rosoggen (Rozogi) pow. Sensburg (Mrągowo), zam. w Rosoggen, syn właściciela dóbr rycerskich Walter Rogalla von Bieberstein i jego żony Olga z domu Schielke, zam w Rosoggen.

2. Emilia Marshall, wolnego stanu, religii ewang., urodzona 17 marca 1883 w Drenken (Drynki),

córka właściciela dóbr rycerskich Percy Marshall i jego żony Albertine z domu Schaefer, zam. w Drenken.

druga strona aktu

Jako świadkowie zostali powołani i pojawili się:

3. John Marshall, właściciel dóbr rycerskich, 39 lat, zam. w Koslau (Kozłowo k. Mrągowa)

4. Właściciel fabryki Maks Selwig, 32 lat, zam. w Braunschweig (Brunszwik)

Podpisy: Kuno Rogalla von Bieberstein, Emilia Rogalla von Bieberstein z d. Marshall, John Marshall, Max Selwig”.

            Analiza dat na metryce ślubu i kamiennym pomniku w Drynkach wskazuje, że w dniu ślubu Emilii Marshall zmarł jej ojciec Percy Marshall właściciel dóbr Drynki.

W 1927 r. majątek Drynki od córki Percy’ego Marshalla Lucy Margaret Selwig z domu Marshall kupił przybyły z okolic Pelplina Otto Jahr (11.11.1885-12.07.1938). W okolicy Pelplina mieszkała kuzynka właścicieli Girgajn i Bądek – Charlotta Stoppel, stąd Otto Jahr mógł znać ofertę sprzedaży Drynek. Rozwinął on w Drynkach uprawę ziemniaków i zbóż, jako materiału siewnego i jęczmienia browarnego oraz hodowlę bydła mlecznego. Po jego śmierci w 1938 r. majątek prowadziła żona Gertruda Jahr de domo Menard (8.03.1891-20.04.1945) wychowywując jednocześnie trójkę dzieci: Erikę, Wernera i Gabriele.

            We wtorek 23 stycznia 1945 r. do Drynek i pobliskich Pozort wkroczyła Armia Czerwona. Już w marcu 1945 r. Rosjanie rozpoczęli deportację mieszkańców Drynek oraz przebywających tu czasowo uciekinierów z wschodnich terenów Prus. Właścicielka majątku oraz jego zarządca zostali zastrzeleni na miejscu. Trójce dzieci Gertrudy udało się szczęśliwie wyjechać w głąb Niemiec.

            W latach 1945-1954 Drynki należały do gminy Małdyty, a od października 1954 r. do 1 stycznia 1958 r. do nowo utworzonej Gromadzkiej Rady Narodowej w Bartach. Po zniesieniu w 1958 r. GRN Barty, wieś włączono do gromady w Małdytach, przekształconej 1 stycznia 1973 r. ponownie w gminę, w której pozostaje do dziś. Drynki stanowią sołectwo, jako jednostkę pomocniczą Urzędu Gminy Małdyty, którego sołtysem w kadencji 2018-2023 pozostaje Pani Irena Pietrzniak.

            Drynki leżą na terenie erygowanej 15 sierpnia 1990 r. parafii rzymskokatolickiej w Małdytach, w diecezji elbląskiej, z kościołem parafialnym w Małdytach i filialnym w Zajezierzu.

            Z nastaniem polskiej państwowości drynecki dworek do 1993 r. użytkowała Centrala Nasienna z Ostródy, jako ośrodek kolonijny dla dzieci i młodzieży. Obok dworku dobudowano w owym czasie letnie pawilony mieszkalne (dziś rozebrane).

            Aktualnie obiekt jest własnością prywatną, a jak dowiadujemy się z publicznie dostępnego “Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata 2014-2020”, kancelaria adwokacka Wojciecha Wrzecionkowskiego, przy wsparciu Funduszy Europejskich, realizuje tu projekt związany z tworzeniem warunków do rozwoju hotelu Marshall w Drynkach. Efekty są już widoczne, dworek i jego najbliższe otoczenie powoli odzyskuje dawny blask.

Staraniem prywatnym ludzi dobrej woli zrekonstruowano nagrobki rodzin dawnych właścicieli majątku w Drynkach, tworząc nieopodal dworku cmentarzyk o charakterze romantycznym, w miejscu dawnego cmentarz dworskiego.

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku liczba ludności we wsi Drynki to, 61 z czego większość mieszkańców stanowią kobiety. Z danych archiwalnych wynika, że w 2002 roku we wsi Drynki było 17 gospodarstw domowych. Wśród nich dominowały gospodarstwa zamieszkałe przez cztery osoby – takich gospodarstw były 4.

Drynki to nie tylko gospodarstwa rolne i dawny dworek, to także miejscowość letniskowa z dziesiątkami domków nad brzegiem malowniczego jeziora Pozorty. Gospodarzem jeziora Pozorty jest Zakład Rybacki w Bogaczewie k. Morąga. Uwagę zwraca też droga gruntowa w kierunku Pozort, droga wysadzona wiekowymi dębami, pamiętającymi zapewne czasy dawnych właścicieli Drynek.

Warszawa, październik 2021 r.                                             Zbigniew Jerzy Woś